Libya’dan Arap Birliği’ne tepki: Askıya aldılar

Konseyin Facebook hesabında yayımlanan açıklamasına göre Takala, Tobruk’taki Temsilciler Meclisi’nin (TM), dün ülkenin genel bütçesini onaylamasına “siyasi anlaşma hükümlerine aykırı olduğu” gerekçesiyle tepki gösterdi. Takala, TM’nin bütçeyi onaylamasının, yetkili makam olarak hükümetin bütçe kanunu taslağını Yüksek Devlet Konseyi’ne sunarak bağlayıcı görüş bildirmesi, daha sonra tartışılması ve onaylanması için Temsilciler Meclisi’ne havale etmesini öngören Libya Siyasi Anlaşması’nın hükümlerine aykırı olduğunu belirtti.

Açıklamasında Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt’e hitap eden Takala, Arap Birliği Genel Sekreterliği’nin ev sahipliğinde düzenlenecek ikinci tur diyalog görüşmelerine katılmaları için kendisine, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi’ye ve TM Başkanı Akile Salih’e gönderilen daveti büyük bir memnuniyetle aldıklarını kaydetti. Libya’daki siyasi taraflar arasındaki çözüm çabalarını destekleme konusundaki ilgisi, istekliliği için Arap Birliği’ne teşekkür eden Takala, diyalog görüşmelerine katılmayacaklarını dile getirdi.

TM’deki bazı tarafların krizin çözümü yolunda ilerleme kaydetmek istememesi, bunu manevra ve zaman kaybı olarak kullanma çabası nedeniyle bu tür toplantılara katılmanın gereksiz olduğunu dile getiren Takala, başta bütçe kanunu olmak üzere, çözülmemiş konular ele alınana kadar TM ile her türlü istişare veya diyaloğa katılımı askıya aldığını vurguladı.

Öte yandan Takala, Libya Merkez Bankası Başkanı Sıddık el-Kebir’e de bir mektup göndererek, “hukuka aykırı olması nedeniyle” TM tarafından çıkarılan cari yıla ait bütçe kanununu uygulamamasını istedi. Temsilciler Meclisi 9 Temmuz’da yaptığı oturumda bütçe yasasını tartışarak oturumu 10 Temmuz’a ertelemiş ve ülkenin genel bütçe yasasını 11 Temmuz’da onaylamıştı. Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, TM Başkanı Salih ve Yüksek Devlet Konseyi Başkanı Takala, Libya krizinin çözümü için yapılan istişareler çerçevesinde ilk tur toplantılarını Arap Birliği’nin himayesinde 10 Mart’ta Kahire’de gerçekleştirmişti.

LİBYA’DA SEÇİM ÇIKMAZI

Libya’da uluslararası ve yerel kuruluşların defalarca yaptığı çağrılara rağmen parlamento ve devlet başkanlığı seçimleri, seçim kanunları üzerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle uzun süredir yapılamadı. Trablus’taki Devlet Yüksek Konseyi ve ülkenin doğusundaki Tobruk kentinde yer alan Temsilciler Meclisi (TM) altışar üyesinden oluşan Seçim Yasalarını Belirleme (6+6) Komitesi, 6 Haziran 2023’te seçim kanunları üzerinde anlaşmaya vardı.

TM, 4 Kasım 2023’te 6+6 Komitenin belirlediği seçim yasalarını onayladığını duyurdu ancak Devlet Yüksek Konseyi TM’yi 6+6 Komitenin belirlediği seçim kanunlarını değiştirmekle itham ederek, yalnız “6+6 Komitenin belirlediği seçim yasalarına bağlı olduğunu” açıkladı. TM, Devlet Yüksek Konseyinin itirazına rağmen onayladığı seçim kanunlarını resmi gazetede yayımladı ve seçim kanunlarının yürürlüğe girdiğini savundu. İki kurum arasındaki söz konusu anlaşmazlık nedeniyle seçimlerle ilgili süreç başlatılamadı.

İki kurum için en belirgin anlaşmazlık noktası ise devlet başkanlığına adaylık şartları konusunda yaşanıyor. Devlet Yüksek Konseyi, asker ve çifte vatandaşlığı bulunanların (Halife Hafter) devlet başkanlığı seçimlerinde aday olamayacağını, TM ise bu durumun adaylık için bir engel teşkil etmediği görüşünü savunuyor.