TÜRKİYE ekonomisinin kanayan yaralarından biri de sahte/taklitçilik. Yıllardır büyüyen bu yara özellikle ayakkabı sektörünü derinden etkiliyor. Kayıt dışı üretim hem ciddi bir vergi kaybına neden oluyor hem de üretim aşamasında kullanılan kanserojen kimyasallar yüzünden tüketicinin sağlığını tehlikeye atıyor. Şimdi ise bu konuda yeni adımlar geliyor. Taklit ve kaçak ayakkabı üretiminde daha önce atılmayan adımlarla yeni bir mücadele başlatılıyor. Amaç taklit üretimi en aza indirip yerli üreticileri güçlendirmek.
HER ALANDAN KATILIM
Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı ve Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) öncülüğünde, Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı), Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Türk Patent ve Marka Kurumu ve Türk Standartları Enstitüsü’nün temsilcileri, ilgili yargı mensupları ve akademisyenler ile“Ayakkabı Sektöründe Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı” gerçekleştirildi.
ÜRÜNLER TOPLATILACAK
Sektörün uzun süredir mücadele ettiği bu konunun önemli bir aşamaya geldiğini vurgulayan TASD Başkanı Berke İçten, Hürriyet’e bundan sonra atılacak adımları anlattı: “Sahte ürünler yerli üretime zarar veriyor. Çok büyük bir vergi kaybı var. Ayrıca 30-40 yıl markalaşmak için emek harcayan yerli üreticilerin tüm emekleri boşa gidiyor. Kamu ve özel sektörden 100 temsilci bu Çalıştay’da atılacak adımları tartıştı. Uluslararası markalar Türkiye’de kendi ürünleri ile ilgili ‘sahtecilik’ şikâyeti yapmadıkça ürünleri toplatılamıyordu. Onlar bize “Bu sizin sorununuz” diyordu. Ancak artık öyle olmayacak. Kamu bu konuda harekete geçiyor. Uluslararası firmaların şikayeti olmasa da tüm ürünler toplatılacak” diye konuştu.
‘HEPSİ YERLİ VE KAYITLI OLSUN’
Taklit üretimin çok büyük bir istihdama da ev sahipliği yaptığına değinen İçten, “Ayakkabıda sahtecilikle ilgili tam bir abluka başlıyor. Ama bunlar yapılırken biz kimsenin hapse atılmasını istemiyoruz. Orada üretim yapanlar bir şekilde kayıtlı üretime geçsin istiyoruz ya da yerli firmalar için üretim yapsınlar” dedi.
EK VERGİ BEKLENTİSİ
İçten, sahtecilikle mücadele kapsamında hazırlanacak yeni yasal düzenlemelere ek olarak sektörü koruma amacıyla uygulanması planlanan yeni ek vergilerin de yakında açıklanabileceğini söyledi. Ek vergilerin ithal ayakkabıda yeni fiyat artışlarına da neden olması bekleniyor.
KARGOCULAR DA DİKKAT EDECEK
TAKLİT ve kaçak ayakkabı ile mücadelede sosyal medya reklamlarına ilk önlemlerin gelmeye başladığını anlatan Berke İçten, “Bu yapıların en fazla satış yaptığı alanlar e-ticaret ve sosyal medya. Bu alanlarda artık eskisi gibi aktif olamayacaklar. Reklamlara müdahale olacak. Ayrıca perakende satış noktalarında daha fazla denetim gerçekleştirilecek. Nasıl kargo şirketleri silah, uyuşturucu madde taşıyamıyorsa sahte ayakkabı da taşıyamayacak. Bu konuda da sektör üzerine düşeni yapacak” diye konuştu.
SIFIR TOLERANS İLKESİYLE HAREKET
TİCARET Bakanlığı, Çalıştay’ın sonuçlarına ilişkin yaptığı açıklamada, ayakkabı sektörünün geleceği açısından önemli olan konu başlıklarını şöyle sıraladı: “Ayakkabı ürünlerine yönelik tüketici şikâyetlerinin asgari seviyeye düşürülmesi amacıyla, başta ayakkabı sektörü olmak üzere ilgili tüm paydaşlar tarafından gerekli tedbirlerin alınması; ‘sahte/taklit ayakkabı’ üretiminin ve satışının engellenmesi amacıyla, ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından gerekli tedbirlerin alınması ve bu alanda yapılacak denetimlere ağırlık verilmesi; ayakkabı ürün güvenliğinin sağlanması ve tüketici sağlığının korunması amacıyla, tüm paydaşlar tarafından ‘sıfır tolerans’ ilkesiyle hareket edilmesi.”
‘İLK ADIMI ATAN TRENDYOL OLDU’
ÇALIŞTAY’DA tüm katılımcılara sektörün nelerle mücadele ettiğini anlattıklarını söyleyen Berke İçten, “Onlara üretimden satış noktalarına kadar bu işin nasıl yapıldığını, kaçakçılığın ve sahteciliğin tüm boyutlarını, e-ticarette yapılan usulsüzlükleri anlattık. Tüm paydaşlar durumun farkına vardı ve yeni adımlar atılacak. Ancak sahteciliğin önemli bir ayağı e-ticarette önemli bir pazar yeri olan Trendyol ve onlar da bu Çalıştay’a katılım gösterdi. Bu konuda harekete geçen ilk katılımcı da Trendyol oldu. Kendileri de alınan önlemleri vurguladı ve yeni uygulamaları devreye alarak sahtecilikle mücadeleye destek olacaklarını bildirdiler” ifadelerini kullandı.
Berke İçten
BİLGİ NOTU
2023’te 55 milyon çift ayakkabı ithal edilirken bu ithalatın değeri 1.4 milyar oldu. Ayrıca 2023’te 295 milyon çift ayakkabı ihraç edildi, bu ihracatın değeri ise 1.1 milyar dolardı.
